مقدمه
اختلال فراموشی تجزیه ای قبلاً فراموشی روانزاد نامیده می شد. این اتفاق زمانی رخ می دهد که فرد اطلاعات خاصی را مسدود می کند، که اغلب با یک رویداد استرس زا یا آسیب زا همراه است و باعث می شود فرد نتواند اطلاعات مهم شخصی را به خاطر بسپارد.
اختلال فراموشی تجزیه چیست؟
فراموشی تجزیه ای شرایطی است که در آن فرد نمی تواند اطلاعات مهم زندگی خود را به خاطر بسپارد. این فراموشی ممکن است به برخی از مناطق خاص یا موضوعی محدود شود، یا ممکن است شامل بسیاری از تاریخچه زندگی و یا هویت فرد (به طور کلی) باشد.
فراموشی تجزیه ای یکی از گروه بیماری هایی است که “اختلالات تجزیه ای” نامیده می شود. اختلالات تجزیه ای بیماری های روانی است که در آن عملکردهای ذهنی از بین می روند که به طور نرمال کار می کنند ، مانند حافظه ، آگاهی یا آگاهی ، و هویت و / یا ادراک از بین می رود.
علائم جداکننده ممکن است خفیف باشد ، اما همچنین می تواند به قدری شدید باشد که فرد را قادر به عملکرد نکند و همچنین بر روابط و فعالیت های کاری تأثیر بگذارد.
انواع اختلال فراموشی تجزیه ای
چهار نوع فراموشی تجزیه ای وجود دارد که هرکدام با ماهیت از دست دادن حافظه ی فرد ارتباط دارد:
فراموشی موضعی (Localized amnesia): شایع ترین نوع این اختلال است. فرد تمام رویدادهایی را که در فاصله ی زمانی مشخص اتفاق افتاده است، فراموش میکند. معمولا این فاصله فورا بعد از رویداد بسیار ناراحت کننده ای، مانند تصادف ماشین، آتش سوزی یا بلایای طبیعی اتفاق می افتد.
فراموشی انتخابی (Selective amnesia): فرد نمی تواند برخی (اما نه همه جزئیات) رویدادهایی را که در دئره ی زمانی خاصی اتفاق افتاده است به یاد آورد. بازمانده آـش سوزی ممکن است حرکت آمبولانس به سمت بیمارستان را به یاد آورد. ولی نجات یافتن از خانه مشتعل را به یاد نمی آورد.
فراموشی فراگیر (Generalized amnesia): نشانگانی است که به موجب آن فرد نمی تواند هیچ چیزی از زندگی اش را به یاد آورد.
فراموشی پیوسته (Continuous amnesia): ناتوانی در یادآوری رویدادها از تاریخ مشخصی تا زمان حال. (فرد قادر نیست حوادث متوالی را که روی میدهد به یاد بیاورد).
شیوع
فراموشی تجزیه نادر است. این در حدود 1٪ از مردان و 2.6٪ از زنان در جمعیت عمومی است. محیط نیز در فراموشی نقش دارد. نرخ فراموشی تجزیه پس از بلایای طبیعی و در طول جنگ افزایش می یابد.
عوامل ایجاد اختلال فراموشی تجزیه ای
فراموشی تجزیه شده با استرس طاقت فرسا مرتبط است، که ممکن است در اثر حوادث آسیب زایی مانند جنگ، سو استفاده، تصادفات یا بلایا ایجاد شود. ممکن است فرد دچار تروما شده باشد یا فقط شاهد آن باشد. همچنین به نظر می رسد که یک ارتباط ژنتیکی (ارثی) در فراموشی تجزیه کننده وجود دارد، زیرا بستگان نزدیک اغلب تمایل به فراموشی دارند.
علائم اختلال فراموشی تجزیه
- از دست رفتن حافظه به شکل کامل یا دوره ای از زندگی که ممکن است با درمان بازگردد.
- ارتباط اختلال با تروما، مانند تجاوز یا شرکت در جنگ، استرس شدید که معمولا همان دوره مورد فراموشی قرار می گیرد.
- عدم وجود توضیح پزشکی برای فراموشی مانند ضربه مغزی، سکته، مصرف الکل یا مواد مخدر.
تشخیص اختلال فراموشی تجزیه ای
تشخیص فراموشی تجزیه ای، براساس وجود معیارهای زیر در کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی ، چاپ پنجم (DSM-5) ، بالینی است:
- بیماران نمی توانند اطلاعات مهم شخصی (معمولاً مربوط به ضربه یا استرس) را که معمولاً با فراموشی معمولی از بین نمی رود ، به یاد بیاورند.
- علائم باعث پریشانی قابل توجه یا اختلال در عملکرد اجتماعی یا شغلی می شود.
- علائم را نمی توان با اثرات دارو یا اختلال دیگری (به عنوان مثال ، تشنج های پیچیده جزئی ، سو مصرف مواد ، آسیب مغزی ضربه ای ، اختلال استرس پس از سانحه ، اختلال تجزیه دیگر) به خوبی تشخیص داد.
- برای تشخیص نیاز به معاینه پزشکی و روانپزشکی است تا سایر علل احتمالی رد شود.
ارزیابی اولیه باید شامل موارد زیر باشد:
- MRI برای رد کردن علل ساختاری
- EEG برای رد کردن یک اختلال تشنج
- آزمایش خون و ادرار برای رد کردن علل سمی، مانند استفاده غیرقانونی از مواد مخدر
- آزمایش روانشناختی می تواند به توصیف بهتر ماهیت تجزیه کمک کند.
درمان اختلال فراموشی تجزیه ای
- شناخت درمانی: درمانی برای افراد دچار اختلالات مرتبط به سانحه(تروما) می تواند مفید باشد.
- هیپنوتیزم: محدود کردن تغییرات دادن و کاهش شدت علائم، تسهیل یاددآوری کنترل شده خاطرات، تقویت ایگوی بیمار و سرانجام تسهیل فرآوری و ادغام محتویات تجزیه شده.
- مصاحبه با کمک دارو: که به یادآوری خاطرات فراموش شده کمک می کند.
- روان درمانی: گروهی ممکن است در جریان جلسات خاطرات را یادآوری کنند.
جمع بندی
افراد مبتلا به فراموشی تجزیه ای معمولا به خوبی روند درمان را پشت سر می گذارند. با این حال، پیشرفت بیماری و موفقیت در روند درمان به وضعیت زندگی شخصی فرو و همچنین حمایت گشترده خانواده و دوستان بستگی دارد.
بله
تقریبا
خیر