اختلال اضطراب بیماری: معرفی، علائم و درمان

مقدمه

اختلال اضطراب بیماری چیست؟

اختلال اضطراب بیماری یعنی فرد ترس از ابتلا به یک بیماری جدی را دارد. یعنی دائما فکر می کند مبادا دجار یک مشکل صعب العلاج مانند: عفونت، سرطان، ایدز و… شده باشد. فرد مبتلا به این اختلال رویدادهای طبیعی بدن را سوتعبیر می کند، یا آ« ها را بزرگ جلوه می دهد. گاهی این بیماران به قدری در مورد نشانه هایشان نگران می شوند که به نظر می رسد در آستانه ی وحشت زدگی قرار دارند.

برای مثال درد معده ای که بیش از یک روز ادامه داشته باشد، فرد را نگران می کند که مبادا دچار سرطان معده ی پیشرفته ای شده باشد.

شیوع

یک پژوهش 6 ماهه شیوع این اختلال را در جمعیت مراجعان مطب های پزشکی 4 تا 6 درصد برآورد کرده است. اما مقدار واقعی ممکن استبسیار بیشتر (15%) باشد. نسبت ابتلای زن و مرد یکسان است شروع معمولا بین 20 تا 30 سالگی اتفاق می افتد.

این اختلال ممکن است تمام دستگاه های بدن را فرا بگیرد، اما دستگاه های گوارشی و قلبی-عروقی شایع ترین هستند.

علائم اختلال اضطراب بیماری

ملاک های تشخیص DSM برای این اختلال به شرح زیر است:

• بیمار با اعتقادی غلط مبنی بر ترس از ابتلا به یک بیماری جدی اشتغال ذهنی داشته باشد
• باورهای غلط بر پایه ی سوتعبیر علائم یا احساس های جسمانی است
• عدم اطمینان از نتایج آزمایشات خود
• مراجعه به پزشک به صورت مکرر
• بررسی بدن خود به طور دائم

این علائم برای تشخیص اختلال باید حداقل 6 ماه طول بکشد.

تشخیص اختلال اضطراب بیماری

برای تشخیص و ارزیابی این اختلال پزشک ابتدا یک معاینه فیزیکی و آزمایشاتی ممکن است انجام دهد و در صورت نداشتن بیماری خاصی شما را به یک متخصص بهداشت روان ارجاع می دهد.

روانشناس ممکن است یک ارزیابی کلی انجام دهد تا در مورد استرس و اضطراب شما، سوابق خانوادگی و ترس های خود صحبت کنید.

درمان اختلال اضطراب بیماری

سیر خود بیمارانگاری و اضطراب بیماری معمولا به صورت دوره های آرامش با طول مدت مشابه دیده می شود. بیماران مبتلا به این اختلال معمولا نسبت به درمان روان پزشکی مقاوم هستند. گرچه برخی از آنان درمان روان پزشکی را به شرطی می پذیرند که درمان در بخشی غیر از روان پزشکی و با تمرکز بر کاهش استرس و آموزش مدارا با بیماری مزمن به عمل آید. معاینات جسمی مکرر منظم و برنامه ریزی شده از لحاظ روانی می تواند به بیماران کمک کند.

بیمار مبتلا به هیپوکندری و اضطراب بیماری نمی تواند به قبول خلاف باورشان قانع کرد. در طول زمان همچنان معتقد باشند که به بیماری خاصی مبتلا هستند و یا با گذشت زمان معتقد می شوند که به بیماری دیگری مبتلا شده اند. اعتقاد آن ها به وجود بیماری علی رغم نتایج منفی آزمایشات، همچنان ادامه می یابد. با این حال اعتقاد آن ها به اندازه باور هذیانی ثابت و عجیب غریب نیست.

روان درمانی

روانشناس ممکن است از رویکرد رفتار درمانی شناختی (CBT) نیز برای کاهش استرس و اضطراب، تغییر نگرش های منفی شما و جایگزین کردن افکار جدید نیز استفاده کند.

این رویکرد به شما کمک می کند نگرانی های خود در مورد وضعیت جسمانی را مشخص کرده و از رفتار خودتان آگاهی پیدا کنید و سعی در جایگزینی آن ها با احساسات مثبت داشته باشید.

دارودرمانی

پزشک ممکن است داروهای ضد افسردگی، مانند مهارکننده های انتخابی بازگشت مجدد سروتونین (SSRI)، برای درمان این اختلال تجویز کند. مصرف داروهایی برای درمان اختلالات خلقی یا اضطراب نیز می تواند به درمان کمک کند.

جمع بندی

علاوه بر درمان های پزشکی شما می توانید با چند راهکار اختلال اضطراب بیماری را کنترل کنید:

• تکنیک های کنترل استرس و حفظ آرامش را یاد گرفته و تمرین کنید.
• به طور منظم ورزش کنید و فعالیت داشته باشید، زیرا باعث کاهش اضطراب شده و در روحیه ی شما تاثیر می گذارد.
• روند درمانی منظم داشته باشید و با پزشک همکاری کنید.
• با دوستانتان و کسانی که به آن ها اعتماد دارید درباره ی نگرانی خود صحبت کنید.
• در صورتی که علائم جدی و نگران کننده ای دارید به پزشک مراجعه کنید.
• از مصرف مواد مخدر و الکل دوری کنید، زیرا استرس شما را زیاد کرده و روند درمان را دشوارتر می کند.