اختلال نافرمانی مقابله جویانه چیست: معرفی، علائم و درمان

مقدمه

اختلال نافرمانی مقابله جویانه چیست؟

اختلال نافرمانی مقابله ای نوعی اختلال رفتاری است که اغلب در کودکان مشاهده می شود. کودکانی که دچار اختلال نافرمانی مقابله ای هستند مجموعه ای از رفتارهای همراه با خشونت، نافرمانی، لجبازی، خشم در مقابل کسانی که در موضع قدرت قرار دارند را نشان می دهند.

این کودکان به شدت نسبت به واکنش دیگران حساس بوده و در مقابل دستورها و درخواست های دیگران مقاومت می کنند و به بحث و نافرمانی می پردازند. کودکان نافرمان در اجتماعاتی مانند جمع دوستان، هم کلاسی ها و حتی در سنین بالاتر در جامعه شغلی نیز با مشکلات گسترده ای مواجه می شوند.

شیوع

شیوع اختلال نافرمانی مقابله جویانه، دامنه ای از 1% تا 11% دارد، با میانگین شیوعی که حدود 3/3% برآورد شده است. میزان این اختلال ممکن است بسته به سن و جنسیت کودک نیز متفاوت باشد. معمولا بین 8 تا 12 سالگی نمایان می شود. به نظر می رسد که این اختلال قبل از نوجوانی در پسران شایع تر از دختران است. اما بعد از بلوغ این اختلال در دختران و پسران برابر است.

علائم اختلال نافرمانی مقابله جویانه

• عصبانی
• انتقام جو
• امتناع فعالانه از رعایت مقرارت و رفتار های ایذایی (فراتر از حد مورد انتظار)
• جر و بحث با والدین
• آزار عمدی دیگران
• مدام به دنبال کینه توزی
• دیگران را به دلیل اشتباهات خود سرزنش می کنند
• به راحتی ناراحت شده و زود رنج هستند

علائم این اختلال حداقل باید 6 ماه طول بکشد. حداقل باید 4 ملاک از ملاک های بالا در فرد وجود داشته باشد.

تشخیص اختلال نافرمانی مقابله جویانه

والدین اگر متوجه ی علائمی در کودکان خود هستند باید فرزند خود را نزد یک متخصص بهداشت روان برده و به دنبال درمان فرزند خود باشند. پزشک ممکن است به طور شخصی با فرد صحبت کند. و با کمک پرسشنامه هایی که در اختیار کودک می گذارند متوجه ی این اختلال شوند. همچنین روانشناس ممکن است راجع به سوابق و علائم فرد، با خانواده و اطرافیان وی نیز صحبت کند.

درمان اختلال نافرمانی مقابله جویانه

درمان این اختلال شامل رویکرد های مختلفی و همچنین دارو درمانی می شود.

دارو درمانی

اثربخشی درمان دارویی به خوبی مشخص نشده است. اغلب این درمان برای اختلال نافرمانی مقابله جویانه استفاده نمی شود. وقتی علت زمینه ای مثل افسردگی یا بیش فعالی (ADHD) وجود دارد، درمان دارویی در کنار سایر درمان ها توصیه می شود.

روان درمانی

گروه درمانی و آموزش مهارت های اجتماعی نیز به کودک کمک می کند مهارت های برقراری ارتباط را یاد بگیرد.

درمان شناختی-رفتاری (CBT) برای این کودکان استفاده می شود. در این روش کودک یاد می گیرد که مسائل و مشکلات را به روش های مناسب و ساده تر حل کند، و همچنین یاد می گیرد که چگونه خشم و عصبانیت خود را کنترل کند.

خانواده درمانی نوع خاصی از روان درمانی است که بر تغييرات در خانواده متمرکز است و روابط خانوادگی عامل موثری بر احساسات، رفتار و سلامت روانی هر عضو خانواده می داند. در این درمان به جای ملاقات با یک فرد، تمام یا بيشتر اعضای خانواده در روند درمان قرار می گيرند.این درمان به ایجاد تغییرات گسترده در خانواده کمک می کند و مهارت های برقراری ارتباط در خانواده را بهبود می بخشد. داشتن یک کودک با اختلال نافرمانی مقابله ای برای والدین بسیار چالش برانگیز است و حتی بر روابط بین والدین نیز تاثیر منفی دارد. از این رو خانواده ها نیز نیاز به یادگیری مهارت هایی در این زمینه دارند.

جمع بندی

کودکان آسیب پذیر تر از بقیه ی افراد می باشند. بهتر است اگر علائمی در آن ها مشاهده کردیم هر چند کم آن را جدی بگیریم و به دنبال درمان باشیم. این اختلال مشکلات زیادی برای کودک در جامعه و محیط های اجتماعی می تواند به وجود آورد و روابط کودک را تحت تاثیر قرار دهد.

مراجعه به یک متخصص بهداشت روان و همراهی فرزندتان در طول دوره ی درمان بهترین کاری است که می توانید در حق کودک خود انجام دهید.