مقدمه
از آنجا که اختلال سندرم پاهای بی قرار معمولا پا را هنگام خواب تحت تاثیر قرار می‌دهد، نوعی از اختلالات خواب به شمار می‌آید. سندرم پای بی قرار در هر سنی میتواند شروع شود و با گذشت زمان شدت بیماری افزایش می‌یابد. در این مقاله می‌خواهیم به معرفی، علائم و درمان و تغییرات سبک زندگی که میتواند بر سندرم پای بی قرار تاثیر داشته باشد، بپردازیم.
اختلال سندرم پاهای بی قرار چیست؟
سندرم پاهای بی قرار (RLS) که به سندرم اکبوم (Ekbom) نیز معروف است، نوعی اختلال خواب حسی-حرکتی است. وضعیتی که معمولاً به دلیل احساس ناخوشایند باعث ایجاد تمایل غیرقابل کنترل در حرکت دادن پاها می شود. این اتفاق معمولاً در شب در حالت نشسته یا دراز کشیده اتفاق می افتد. حرکت به طور موقت احساس ناخوشایند را کاهش می دهد.
شیوع
بین ۵ تا ۱۵ درصد از مردم ایالات متحده به سندرم پاهای بی‌قرار مبتلا هستند. شیوع این اختلال با افزایش سن رابطه‌ای مستقیم دارد. سندرم پاهای بی‌قرار بیشتر در میان زنان شایع است. یک بررسی انجام شده در این خصوص نشان داد که سندرم پاهای بی‌قرار عامل یک سوم اختلال بی خوابی در افراد بالای ۶۰ سال است. کودکان هم می‌توانند به سندرم پاهای بی‌قرار گرفتار شوند که این پدیده در بسیاری از موارد با بیش فعالی یا «درد ناشی از رشد» اشتباه گرفته می‌شود. یکی از دلایل این بیماری، عدم خون رسانی کافی به عصب می‌باشد و در مواقع ثابت بودن اندام یا قرارگیری در وضعیت نامناسب نیز ایجاد می‌شود.
علائم اختلال سندرم پاهای بی قرار
علامت اصلی تمایل به حرکت دادن پاها است، ویژگی های مشترک RLS شامل:
- احساساتی که پس از استراحت شروع می شوند، این احساس معمولاً پس از دراز کشیدن یا نشستن برای مدت طولانی در اتومبیل، هواپیما یا سالن سینما آغاز می شود.
- تسکین با حرکت، احساس RLS با حرکت کاهش می یابد، مانند کشش، تکان دادن پاها، گام زدن یا راه رفتن.
- بدتر شدن علائم در شب، علائم به طور عمده در شب رخ می دهد.
- تکان خوردن پا در شب، RLS ممکن است با وضعیت شایع دیگری به نام حرکت دوره ای اندام در خواب همراه باشد، که باعث لرزش و لگد پاهای شما می شود، احتمالاً در طول شب و هنگام خواب.
- مردم به طور معمول علائم RLS را احساس غیرطبیعی و ناخوشایند در پاها یا پاهای خود توصیف می کنند. آن ها معمولاً در دو طرف بدن اتفاق می افتند. کمتر زمانی، احساسات روی بازوها تأثیر می گذارد.
احساسات، که به طور کلی در اندام به جای پوست رخ می دهد، به شرح زیر است:
- خزیدن
- گزگز کردن
- سوزش
- خارش
- درد
- ضربان دار
گاهی اوقات توضیح احساسات دشوار است. افراد مبتلا به این اختلال معمولاً این بیماری را به عنوان گرفتگی عضله یا بی حسی توصیف نمی کنند. با این حال، آن ها دائماً تمایل به حرکت دادن پاهای خود را توصیف می کنند.
نوسان شدت علائم معمول است. بعضی اوقات، علائم برای مدتی از بین می روند و دوباره عود می کنند.
علل اختلال سندرم پاهای بی قرار
هنوز هیچ علل خاصی برای رخداد این بیماری ثبت نشده است، در نتیجه این اختلال نامشخص می باشد اما عواملی در تحریک آن نقش موثری دارد که شامل:
- عامل ژنتیک و وراثت
- افزایش سن و سالمندی
- استرس و هیجان ناگهانی مداوم
- کم خونی و یا پایین بودن سطح آهن خون
- دارا بودن برخی بیماری ها از جمله: دیابت، نارسایی کلیوی، بیماری های سیستم عصبی
- مصرف بیش از اندازه کافئین، قهوه و چای
- مصرف برخی از داروها به خصوص استاتین
تشخیص اختلال سندرم پاهای بی قرار
متأسفانه، هیچ آزمایش خاصی برای سندرم پای بی قرار (RLS) وجود ندارد. تشخیص براساس علائم شما انجام می شود. برای رد سایر مشکلات احتمالی سلامتی مرتبط با RLS، ممکن است سابقه پزشکی، معاینه کامل جسمی و عصبی و آزمایش خون انجام شود. ممکن است یک مطالعه خواب شبانه برای ارزیابی سایر اختلالات خواب، به ویژه آپنه انسدادی خواب توصیه شود.
پزشک شما ممکن است در مورد هرگونه سابقه خانوادگی شما سوال کند. آن ها همچنین از شما خواهند پرسید که آیا به دلیل علائم خود شکایت از خواب مانند بی خوابی (مشکل خوابیدن یا خواب ماندن) دارید؟ ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما همچنین از شما سوال می کند که آیا در طول روز با بیدار ماندن مشکل دارید یا خیر و از سایر رفتارها می پرسد. برای تشخیص این اختلال باید نشانه ها حداقل 3 بار در هفته به مدت 3 ماه ادامه داشته باشد.
درمان اختلال سندرم پاهای بی قرار
بعضی برای درمان سندرم پای بی قرار باید سایر بیماری های مرتبط همچون کمبود آهن یا نوروپاتی محیطی را باید درمان نمود. درمان کمبود آهن ممکن است با تجویز مکمل های آهن در ارتباط باشد. با این حال دقت نمایید که برای دریافت آهن باید قبل از آن سطح آهن خونتان را چک کرده و با تجویز پزشک اقدام به دریافت دارو نمایید.
اگر سندرم پای بی قرار در شما با هیچ بیماری دیگری مرتبط نباشد، برای درمان آن می‌بایست بر تغییرات سبک زندگی و یا درمان دارویی تمرکز نمایید. درمان دارویی فقط با دستور پزشک مجاز بوده و بدون مراجعه به پزشک ممکن نیست.
داروهایی مانند: کلونازپام، اپیوئیدها، ال دوپا و آگونیست های دوپامین مانند پرامیپکسول نیز در درمان میتواند موثر باشد.
جمع بندی
سندرم پاهای بی قرار، اختلال در خواب و مشکلات قابل توجهی رادر عملکرد روزمره شما به وجود می آورد. اگر علائمی دارید و مشکوک هستید که دچار این اختلال باشید در اصرع وقت به پزشک مراجعه کرده و به دنبال راه درمان خود باشید.
بله
تقریبا
خیر