آلبرت بندورا: زندگینامه، تحصیلات و نظریه ها
- 1400/7/25
- 3 دقیقه زمان مطالعه
مقدمه
آلبرت بندورا یک روانشناس، پژوهشگر و استاد دانشگاه بود. وی یکی از برجسته ترین روانشناسان معاصر بود و تاثیرات بسزایی در زمینه آموزش و پرورش، روانشناسی شخصیت و اجتماعی گذاشت. او نخستین کسی بود که نظریه یادگیری اجتماعی را مطرح کرد.
تولد و کودکی آلبرت بندورا
آلبرت بندورا در سال 1925 در منطقه ای کوهستانی و سرد در شمال آلبرتای کانادا متولد شد. وی نژادی لهستانی و اوکراینی داشت. پدر او از کراکوف لهستان و مادرش اوکراینی بود.
تحصیلات آلبرت بندورا
بندورا مانند تمام کودکان روستایی از ابتدایی تا دبیرستان به یک مدرسه رفت. در آن زمان بخاطر کمبود منابع و معلم از دانش آموزان می خواستند که به خودشان درس بدهند. پس از اتمام تحصیلاتش برای تحصیلات آکادمیک به دانشگاه بریتیش کلمبیا رفت. علاوه بر روانشناسی بالینی، بندورا به نظریه های یادگیری نیز علاقه ی وافری داشت. در سال ۱۹۴۹، بعد از گذراندن کالج در طی 3 سال لیسانس روانشناسی گرفت.
وی در زمان انتخاب دانشگاه برای فوق لیسانس، علاقه خود به روانشناسی بالینی را الویت قرار داد و به دانشگاه آیووا رفت. دانشگاه آیووا در آن زمان یکی از مراکز اصلی برای مطالعاتی در زمینه نظریه های یادگیری بوده است و لیدرشیپ آن دست نظریه‌پرداز معروف یادگیری، کِنِت‌دبلیو اسپنس بود. با اینکه وی به روانشناسی بالینی علاقمند بود، تحت تأثیر اسپنس قرار گرفت و شاهد تحقیقات تجربی بود و از نزدیک شاهد مفهوم پردازی نظری اسپنس درباره یادگیری شد. در آن دوران، مفاهیم اسپنس، نیرویی غالب در روانشناسی بود. بندورا در ۱۹۵۱ فوق لیسانس و در ۱۹۵۲ دکترای روانشناسی بالینی را از دانشگاه آیووا دریافت کرد و در همان برهه ی زمانی مطالعات و بررسی های جدی وی در زمینه یادگیری و تغییر رفتار آغاز شد.
ازدواج بندورا
بندورا در سال 1952 با ویرجینیا وارنس ازدواج کرد و حاصل این ازدواج دو دختر به نام های کارول و مری بود.
شغل آلبرت بندورا
بندورا پس از دریافت دیپلم مدتی در عملیات ساخت بزرگ راه آلاسکن به عنوان کارگر مشغول به کار شد. این بزرگ راه، در طول جنگ جهانی، برای وصل کردن آمریکا به ایالت آلاسکا ساخته شد. در آن زمان، او با کارگران زیادی دوست شد که انواع مشکلاتِ روانی را داشتند و زندگی بسیار پر فراز و نشیبی را گذزانده بودند. از جمله این افراد کسانی بودند که از زندان یا از دست طلب کاران خود فرار کرده بودند. مشاهدات و تاملات او با این افراد باعث شد به روانشناسی بالینی علاقمند گردد.
بندورا یک سال بعد از گرفتن مدرک دکترای در سال 1953، به تدریس در دانشگاه استنفورد مشغول شد و تا آخر عمر نیز در آن جا ماند. در سال 1974، به عنوان رئیس انجمن روانشناسی آمریکا (APA) انتخاب شد. این انجمن بزرگترین انجمن روانشناسان جهان می باشد. او همچنین به عنوان مربی ورزشی کار می کرد.
ایده ها و نظریات آلبرت بندورا
بندورا را آغازگر نظریه یادگیری اجتماعی می دانند. وی معتقد بود افراد در موقعیت های اجتماعی اغلب تنها از طریق مشاهده رفتار دیگران سریع یاد می گیرند به طور مثال هنگامی که کودکان آواز ها و بازی های تازه والدینشان را می آموزند اغلب زنجیره هایی طولانی از رفتار جدید را بلافاصله باز تولید می کنند. بندورا معتقد بود که اکثر رفتار ها را بدون تجربه ی مستقیم می توان آموخت.
مولفه های یادگیری مشاهده ای از نظر بندورا
- توجه
- به یادسپاری
- باز تولید حرکتی
- انگیزشی و تقویتی
آثار بندورا
- خود کارآمدی (تمرین کنترل بر خود)
- بنیاد های اجتماعی فکر و عمل
- نظریه یادگیری اجتماعی
- خود کارآمدی در جوامع در حال تغییر
- خشونت (تحلیلی از منظر یادگیری اجتماعی)
- بی قیدی نسبت به اخلاق
جوایز و افتخارات
- بورس تحصیلی گوگن هایم در سال ۱۹۷۲
- DSA از بخش ۱۲ انجمن روانشناسی آمریکا در سال ۱۹۷۲
- DSA از انجمن روانشناسی کالیفرنیا در سال ۱۹۷۳
- جایزه جیمز مک کین کتل در سال ۱۹۷۷
- جایزه جیمز مک کین کتل فلوآوارد از انجمن روانشناسی آمریکا در سال ۲۰۰۳–۲۰۰۴
- GMALA در روانشناسی از بنیاد روانشناسی آمریکا در سال ۲۰۰۶
- جایزه گرامایر در روانشناسی در سال ۲۰۰۸
- مدال ملی کانادا در سال 2014
- مدال علمی از رئیس جمهور باراک اوباما در سال 2016
مرگ آلبرت بندورا
بندورا در سال 2021 هنگامی که 95 سال سن داشت در اثر نارسائی قلبی در گذشت.
بله
تقریبا
خیر