اختلال استرس حاد: معرفی، علائم و درمان

مقدمه

اختلال استرس حاد چیست؟

اختلال استرس حاد بر اثر نوعی آسیب یا تروما به وجود می آید. تجربه ای که از نظر عاطفی دردناک، آزاردهنده یا شوکه کننده باشد و آثار روانی باقی بگذارددر به وجود آمدن این اختلال نقش دارد.

علائم اختلال استرس حاد

علائم این اختلال براساس DSM5:

• علائم مزاحمت: خاطرات آزاردهنده بدون اراده‌­ی فرد در ذهنش تکرار می‌­شود یا مکرر دچار خواب­‌های پریشان می‌­شود.
• علائم خلق منفی: ناتوانی مستمر در تجربه هیجانات مثبت (مثل ناتوانی در تجربه شادی، رضایت یا محبت)
• علائم تجزیه ای: زمان برای فرد کند می­‌گذرد، خودش را از منظر دیگران می­‌بیند یا احساس بهت و گیجی به او دست می‌­دهد.
• علائم اجتنابی: فرد از خاطرات، افکار، احساسات، افراد یا مکان‌­هایی که یادآورد حادثه است، می‌­گریزد.
• علائم انگیختگی: اختلال خواب، رفتار تحریک پذیر و حملات خشم، گوش به زنگی، اشکال در تمرکز، افزایش واکنش از جا پریدن.

تشخیص اختلال استرس حاد

زمانی این اختلال تشخیص داده می شود که افراد مبتلا به طور مستقیم یا غیرمستقیم در معرض یک واقعه آسیب زا قرار گیرند. علاوه بر این، آن ها باید حداقل 3روز تا 4 هفته این علائم را داشته باشند تا بتوان این اختلال را تشخیص داد اگر مدت زمان علائم بیشتر باشد فرد دچار اختلال استرس پس از سانحه است.

درمان اختلال استرس حاد

استراتژی‌های کاهش استرس مانند ذهن آگاهی و استراتژی‌های آرام‌سازی نیز در درمان این اختلال موثر است. این قبیل تمرین‌ها می‌توانند در مقابله با علائم این اختلال و همچنین کاهش این علائم مفید واقع شوند.

روان درمانی

رفتار درمانی شناختی (CBT) موفق‌ترین نوع درمان در مقابله با اختلال استرس حاد گزارش شده است. این راهکار درمانی از دو بخش اصلی تشکیل می‌شود: اول اینکه سعی بر آن است تا افکار فرد یا الگوهای فکری او پیرامون واقعه‌ی تروماتیک تغییر داده شوند. دوم اینکه درمانگر می‌کوشد تا رفتارهای فرد در موقعیت‌های اضطراب‌زا را اصلاح کند. رفتاردرمانی شناختی نه ‌تنها علائم اختلال استرس حاد را بهبود می‌بخشد، بلکه کمک می‌کند که از بروز اختلال استرس پس از سانحه نیز جلوگیری شود.

از جمله‌ی دیگر راه‌های درمان این اختلال می‌توان به گروه‌های بازگویی روان‌شناختی و مدیریت اضطراب اشاره کرد. بازگویی روانشناختی شامل گونه‌ای از مداخلات درمانی شدید، بلافاصله پس از تجربه‌ی تروماست. طوری که فرد ترومادیده خواهد توانست هرآنچه را که بوده درموردش صحبت کند. این روش درمورد برخی از بیماران نتیجه ‌بخش است، اما عده‌ای نیز هستند که وقتی درمورد آنچه سبب پریشانی‌ آن ها شده صحبت می‌کنند، تجربه‌ی تروما مجددا برا‌یشان تکرار می‌شود.

دارودرمانی

داروهای روانگردانِ تجویزی نیز می‌توانند در بهبود علائم اضطراب و برانگیختگی شدید مؤثر باشند.

جمع بندی

حوادث ناگوار و تلخ که از لحاظ روحی فرد را آزار میدهند باعث ایجاد این اختلال می شود. در صورت عدم درمان می تواند زندگی فرد و اطرافیان فرد را تحت تاثیر قرار دهد. پس بهتر است اگر علائمی دارید یا مشاهده کردید هرچه زودتر به یک روان درمانگر مراجعه کرده و دنبال بهبود خود باشید.