اختلال استرس پس از سانحه (PTSD): معرفی، علائم و درمان

مقدمه

اختلال استرس پس از سانحه چیست؟

راهنمای تشخیصی و آماری فعلی اختلالات روانی، DSM-5 کتابچه ای است که متخصصین بالینی از آن برای تشخیص شرایط بهداشت روان استفاده می کنند. در سال های گذشته، PTSD در گروه شرایط مربوط به اضطراب قرار می گرفت. نسخه فعلی راهنمای تشخیصی آماری PTSD را در گروه اختلالات مربوط به ضربه و استرس قرار داده است.

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) می تواند پس از تجربه یک واقعه آسیب زا، یا یک رویداد منفرد یا تجربیات آسیب زای مزمن و تکرار شونده ایجاد شود.

انواع اختلالات عاطفی و علائم با PTSD همراه است که باعث پریشانی یا اختلال بالینی قابل توجه در تعاملات اجتماعی شخص، توانایی کار وی یا سایر زمینه های مهم عملکرد می شود.

شیوع اختلال استرس پس از سانحه

تخمین زده می شود که در حال حاضر حدود 8 میلیون نفر در ایالات متحده زندگی می کنند که با اختلال استرس پس سانحه (PTSD) زندگی می کنند.

تخمین زده می شود 7 تا 8 درصد از افراد در برخی از دوره های زندگی خود دچار PTSD شوند.

حدود 70 درصد بزرگسالان در ایالات متحده گزارش کرده اند که حداقل یک بار در زندگی خود یک رویداد آسیب زا را تجربه کرده اند. با توجه به این نکته، مهم است که بدانیم اکثر افرادی که یک رویداد آسیب زا را تجربه می کنند، دچار PTSD نخواهند شد.

اختلال در کودکان

کودکان از چالش های اختلال استرس پس از سانحه مصون نیستند. موسسه ملی فشار روانی کودک (NCTSI) اظهار داشت که بیش از دو سوم کودکان حداقل یک تجربه آسیب زا را تا سن 16 سالگی گزارش کرده اند. علاوه بر این، تخمین زده می شود که 19 درصد از مجروحان و 12 درصد از جوانان از نظر جسمی مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) هستند.

تجربیات بالقوه آسیب زای کودکی

• سواستفاده روانی، جسمی یا جنسی.
• خشونت در جامعه یا مدرسه.
• شاهد یا تجربه خشونت خانگی.
• بلایای طبیعی.
• تروریسم.
• استثمار جنسی تجاری.
• از دست دادن ناگهانی یا خشونت آمیز یکی از عزیزان.
• بیماری یا حادثه تهدید کننده زندگی.

برخی از عواملی که می توانند در ایجاد PTSD نقش داشته باشند مواردی از قبیل:

• سلامت روانی یا جسمی
• پاسخ احساسی در هنگام ضربه
• نوع ضربه
• جنسیت (مطالعات نشان داده است که احتمال ابتلا به PTSD در زنان دو برابر است)  
• سن
• وضعیت تاهل
• سیستم پشتیبانی عاطفی
• تجربه عوامل استرس زای اضافی پس از ضربه

انواع اختلال استرس پس از سانحه

در تشخیص این اختلال می توان مشخص کننده های خاصی را شناسایی کرد. به این معنی که ویژگی های متمایزی وجود دارد که آن را از تشخیص گسترده تر PTSD متفاوت می کند. برخی از این مشخص کننده ها در DSM-5 مشخص شده اند از جمله:

• تجزیه
• تأخیر شروع / بیان

پیش دبستانی

یکی از تغییراتی که در جدیدترین نسخه کتابچه راهنمای تشخیصی پزشکان ایجاد شده، گنجاندن علائم PTSD خاص برای کودکان شش ساله یا کمتر است. همانطور که کودکان شاهد وقایع آسیب زا هستند، آن ها نیز می توانند علائم ناراحت کننده احساسی را پس از این واقعه تجربه کنند. درست مانند بزرگسالان (و هر فرد بالای شش سال) معیارهای خاصی وجود دارد که برای کودک خردسال باید رعایت شود. PTSD تشخیص داده شود.

متفرق

مشخص کننده تجزیه در تشخیص PTSD به وجود علائم غیرفعال سازی یا غیرفعال سازی مداوم یا عودکننده اشاره دارد. شخصیت زدایی به این معناست که کسی چیزی را تجربه می کند گویی که برای خودش ناظر است و از خارج بدن خود را مشاهده می کند. منظور از واقعی سازی این است که احساس کنید گویی چیزهای اطراف شما واقعی نیستند، تقریباً انگار که شما با جهان اطراف خود آشنا نیستید و از آن جدا نیستید.

شروع با تاخیر

اصطلاح شروع تأخیر اخیراً به عبارت تأخیر در DSM-5 تغییر یافت. اگرچه افرادی که دارای این مشخص کننده خاص هستند، معیارهای لازم برای PTSD را دارند، اما حداقل شش ماه پس از واقعه آسیب زا کاملاً رعایت نمی شود. فرد می تواند شروع و بیان برخی علائم را سریع تر تجربه کند، با این حال، معیارهای کامل علائم برای تشخیص تا قبل از این شش ماه برآورده نمی شد.

حوادث آسیب زا

بعضي اوقات افراد مي توانند مصاديق منفرد و حادی از آسیب را تجربه كنند. مثلاً يك تصادف وحشتناك رانندگي يا دزدي با اسلحه. این موارد حاد در نظر گرفته می شوند زیرا احتمالاً به تجارب مکرر تبدیل نمی شوند. انواع دیگری از حوادث آسیب زا نیز وجود دارد که می تواند بیشتر تکرار شود، مانند خشونت خانگی، سو استفاده جنسی یا بی توجهی به دوران کودکی. فرد در طول زمان بارها و بارها این رویداد را تجربه می کند. هنگامی که افراد این نوع آسیب های مزمن را تجربه کرده باشند، گاهی از آن به عنوان PTSD پیچیده یاد می شود.

علائم اختلال استرس پس از سانحه

اگرچه بسیاری از افراد هستند که در طول زندگی خود یک واقعه آسیب زا را تجربه می کنند ، بسیاری از آن ها دچار PTSD نمی شوند. علائم خاصی وجود دارد کسی باید آن ها را تجربه کند، که به آن ها معیارهای تشخیصی گفته می شود، تا بتواند به طور دقیق اختلال استرس پس از سانحه تشخیص داده شود. علائم اختلال استرس پس سانحه (PTSD) به چهار دسته جداگانه تقسیم می شوند از جمله:

دوباره تجربه کردن

• افکار یا خاطرات ناراحت کننده مکرر از یک واقعه آسیب زا.
• داشتن کابوس های شبانه مکرر.
• این احساس که رویداد دوباره در حال وقوع است، گاهی اوقات آن را فلش بک می نامند.
• احساس پریشانی شدید هنگام یادآوری واقعه.
• با یادآوری واقعه، از نظر جسمی آشفته شوید، مانند افزایش ضربان قلب یا تعریق.

اجتناب

• تلاش برای جلوگیری از افکار، احساسات، یا گفتگو در مورد یک واقعه آسیب زا.
• به طور فعال تلاش برای دوری از مکان ها یا افرادی است که واقعه آسیب زا را به شما یادآوری می کنند.
• خودتان را بیش از حد مشغول کنید تا وقت کافی برای فکر کردن در مورد یک واقعه آسیب زا داشته باشید.

بیش فعالی

• خوابیدن سخت است.
• احساس تحریک پذیری بیشتر یا داشتن خشم های عصبانیت.
•  اشکال در تمرکز.
• احساس اینکه دائماً مراقب هستید یا مانند خطر، در هر گوشه ای کمین کرده اید.
• پرش بودن یا به راحتی مبهوت شدن.

عقاید و باورهای منفی

• داشتن یک زمان دشوار برای به خاطر سپردن قسمت های مهم این واقعه آسیب زا.
• از دست دادن علاقه به فعالیت های مهم که مثبت هستند.
• احساس دوری از دیگران.
• در داشتن احساسات مثبت مانند خوشبختی یا عشق مشکلاتی را تجربه می کنید.
• احساس اینکه زندگی شما ممکن است کوتاه شود.

بسیاری از این علائم نسخه افراطی از واکنش طبیعی بدن ما به استرس است. درک واکنش طبیعی بدن ما در برابر تهدید و خطر، که به آن پاسخ جنگ یا پرواز می گویند، می تواند به ما در درک بهتر علائم PTSD کمک کند.

تشخیص اختلال استرس پس از سانحه

برای تشخیص PTSD نیازی نیست که همه این علائم را داشته باشید. در حقیقت، به ندرت فرد مبتلا به PTSD تمام علائم ذکر شده در بالا را تجربه می کند. برای دریافت تشخیص PTSD، فقط تعداد مشخصی از علائم هر دسته را باید داشته باشید.

نیازهای اضافی برای تشخیص نیز باید ارزیابی شوند، از جمله اینکه چگونه در ابتدا به یک واقعه آسیب زا پاسخ داده اید، مدت زمانی که علائم خود را تجربه کرده اید و میزان این علائم در زندگی شما تداخل دارد. برای تشخیص دقیق PTSD، باید این موارد را با یک متخصص بهداشت روان(روانشناس) واجد شرایط مرور کنید.

درمان اختلال استرس پس از سانحه

مشخص شده است که تعدادی از درمان های روانشناختی برای کمک به افراد در کنار آمدن با علائم PTSD موثر است. برخی از این موارد عبارتند از:

درمان شناختی-رفتاری (CBT) برای PTSD بر تغییر روش ارزیابی و پاسخگویی به موقعیت ها، افکار و احساسات و همچنین رفتارهای ناسالم ناشی از افکار و احساسات شما متمرکز است.

قرار گرفتن در معرض یک درمان رفتاری برای اختلال استرس پس سانحه که هدف آن کاهش ترس، اضطراب و رفتار اجتناب از طریق مواجه شدن کامل با افکار، احساسات یا موقعیت هایی است که می ترسید.

پذیرش و تعهد درمانی یک رفتار، رفتاری که مبتنی بر این ایده است که رنج ما ناشی از تجربه درد عاطفی نیست، بلکه تلاش ما برای جلوگیری از آن درد است. هدف اصلی آن این است که به شما کمک کند تا در برابر تجربیات درونی خود تمایل داشته باشید و در عین حال توجه خود را معطوف به تلاش برای فرار یا جلوگیری از درد نکنید، زیرا انجام این کار غیرممکن است، بلکه در عوض داشتن یک زندگی معنادار است.

حساسیت زدایی و پردازش مجدد حرکات چشم (EMDR) یکی دیگر از روش های درمانی بسیار موثر برای درمان PTSD است که شامل فکر کردن در مورد ضربه شما هنگام توجه به محرک بیرونی، مانند حرکت نور یا انگشت به جلو و عقب است. این به شما کمک می کند بین آسیب دیدگی و مثبت اندیشی ارتباطات جدیدی برقرار کنید.

گاهی برای این اختلال از درمان دارویی نیز بهره میگیرند این نوع درمان شامل دارو هایی اعم از مهار کننده باز جذب سروتونین مانند فلوکستین و ضدافسردگی های سه حلقه‌ای مانند ایمی پرامین، سیتالوپرام و کلونیدین می باشند. همچنین پروپرانولول معمولاً برای درمان اختلال اضطراب و هراس شدید نیز تجویز می‌شود.

از آنجا که کودکان می توانند در پردازش تجربیات خود و کنار آمدن با تأثیر پایدار عاطفی ناشی از ضربه، اوقات دشوارتری داشته باشند، برای حمایت از افراد (مراقبان ، بستگان و غیره) مهم است که به کودکان این امکان را بدهند تا در مورد تجربه خود صحبت کنند. یک قسمت مهم در بهبود و بهبودی کودک، سیستم پشتیبانی وی است. داشتن یک سیستم پشتیبانی قوی و دسترسی به مراقبت های آگاه از ضربه برای مقابله سالم و بهبودی کلی آن ها ضروری است.

جمع بندی

یافتن راه هایی برای حمایت از یک فرد مبتلا می تواند مانند یک مبارزه باشد. یکی از مفیدترین کارهایی که می توانید انجام دهید یادگیری علائم و چالش های زندگی با فرد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه است.

آشنا شدن با آنچه فرد مبتلا ممکن است تجربه کند می تواند به افزایش دلسوزی و درک کمک کند، و گفتگو در مورد چالش های او را آسان تر کند.

کنار آمدن با علائم PTSD دشوار است و در نتیجه، بسیاری از افراد مبتلا به PTSD می توانند مستعد ابتلا به استراتژی های مقابله ای ناسالم مانند سو مصرف الکل یا مواد مخدر یا خودزنی عمدی باشند. به دلیل این خطرات، ایجاد تعدادی مهارت سالم برای مقابله با علائم PTSD بسیار مهم است. استراتژی های مقابله ای که می توانید در زندگی خود استفاده کنید شامل موارد زیر است:

• یادگیری نحوه کنار آمدن با اضطراب.
• پیدا کردن راه های سالم برای مدیریت احساسات.
• یادگیری نحوه کنار آمدن با افکار و خاطرات ناخوشایند.
• مدیریت مشکلات خواب.
• توانایی شناسایی و کنار آمدن با تحریک کننده های PTSD.
• مدیریت برنگشتن به گذشته و تفکیک مسائل.