اختلال وابسته به الکل: معرفی، علائم و درمان
- 1399/12/13
- 3 دقیقه زمان مطالعه
مقدمه
الکل یکی از مضرترین و اعتیادآورترین مواد است و باعث ایجاد خسارات و تغییرات جبران ناپذیری در فرد مصرف کننده می شود و اختلالات جسمی و روانی متعددی را در وی به جای می گذارد و می تواند باعث اختلال وابسته به الکل شود.
اختلال وابسته به الکل چیست؟
اختلال مصرف الکل، اختلالات مهلک و شایعی هستند که اغلب با سندرم های روان پزشکی دیگر اشتباه گرفته می شوند. طول عمر هر فرد معمولی وابسته به الکل 10 تا 15 سال کاهش می یابد.
مسمومیت با الکل سبب بروز تحرک پذیری، رفتار خشن، احساس افسردگی و در موارد نادر، توهم و هذیان می شود. میزان رو به افزایش و طولانی مدت مصرف الکل سبب تحمل و نیز انطباق بدنی شدیدی می شود، به طوری که قطع مصرف ممکن است سبب بروز سندرم ترک شود. سندرم ترک الکل با بی خوابی و بیش فعالی دستگاه خودمختار و احساس اضطراب همراه است.
شیوع
اختلال مصرف الکل در مردها بسیار بیشتر از زن هاست. برخلاف الگوی مصرف داروهای قاچاق، هرچه تحصیلات فرد بالاتر باشد، احتمال مصرف اخیر الکل بیشتر است. شیوع خودکشی بین بیماران مبتلا به اختلالات وابسته به الکل بین 10 تا 15 درصد است.
اختلال های مرتبط
حدود 30 تا 40 درصد افراد مبتلا به اختلالات مرتبط با الکل، زمانی در طول عمر خود، واجد ملاک های تشخیصی اختلال افسردگی اساسی بوده اند. همچنین 25 تا 50 درصد همه افراد مبتلا به اختلالات مرتبط با الکل واجد ملاک های یک اختلال اضطرابی اند.
- اختلال شخصیت ضد اجتماعی
- اختلالات خلقی
- اختلالات اضطرابی
- خودکشی
انواع وابستگی به الکل
- در وابستگی به الکل نوع A شروع اختلال دیررس، عوامل خطرساز کودکی معدود، وابستگی نسبتا خفیف و مشکلات وابسته به الکل ناچیز و آسیب روانی جزئی است.
- در نوع B عوامل خطرساز دوران کودکی فراوان، وابستگی شدید، شروع مشکلات وابسته به الکل زودرس، آسیب روانی قابل توجه و وجود سابقه ی خانوادگی قوی است.
در تحقیقات مشخص شده است که نوع A ممکن است به روان درمانی های تعاملی و نوع B احتمالا به آموزش مهارت های مقابله پاسخ بهتری دهد.
علائم اختلال وابسته به الکل
در DSM برای تشخیص مسمومیت به الکل، فرد باید علائم زیر را داشته باشد:
- مصرف مقادیر کافی الکل
- تغییرات رفتاری غیر انطباقی خاص
- تخریب عصبی
- تکلم جویده جویده و نامفهوم
- ناهماهنگی حرکتی و عدم تعادل
- قدم های متزلزل
- حرکت سریع و غیر ارادی چشم (نیستاگموس)
- اختلال حافظه
- برافروختگی صورت
- گیجی و توهم
اثرات فیزیولوژیک الکل
- تاثیر الکل بر مغر
- تاثیر الکل بر کبد
- تاثیر الکل بر دستگاه گوارش
تشخیص اختلال وابسته به الکل
ابتدا ممکن است به پزشک مراجعه کرده و پزشک در صورت مشاهده ی علائم مربوط به اختلال الکل شما را به یک متخصص بهداشت روان ارجاع می دهد.
ممکن است پرسشنامه هایی در اختیار شما قرار بگیرد که به آن ها پاسخ دهید یا با اعضای خانواده ی شما صحبت شود. همچنین از شما درباره ی عادت نوشیدن الکل و وابستگی شما نیز به آن سوالاتی پرسیده شود. روانشناس از DSM برای معیار های تشخیصی استفاده می کند.
پزشک می تواند معاینات بدنی نیز انجام دهد زیرا عوارض مصرف الکل در بدن فرد نیز نمایان است.
درمان اختلال وابسته به الکل
درمان اختلال مصرف الکل با روان درمانی و دارو درمانی انجام می شود. داروها نقش کنترل کننده دارند و درمان اصلی با روان درمانی انجام می شود. چون تا زمانی که فرد نتواند مشکلات محیطی، افکار ناکارآمد و وسوسه را کنار بگذارد به طور قطعی انجام نمی شود. پس روان درمانی نقش مهمی در این اختلال دارد.
درمان اولیه برای کنترل نشانه های ترک الکل، بنزودیازپین ها هستند.
درمان فرد الکلی پس از تشخیص شامل سه مرحله است: مداخله (مواجهه هم نامیده می شود، غلبه بر احساسات انکار و کمک به بیمار برای شناسایی پیامدهای نامطلوب عدم درمان)، سم زدایی و بازپروری.
مشاوره و سایر روش های درمانی رفتاری جز رایج ترین روش های روانی است. یکی از راه های درمان وابستگی به الکل، انجمن الکلی های گمنام (AA) است. سازمان AA بر ناتوانی افراد درایجاد سازگاری با اعتیاد به الکل به صورت انفرادی تاکید کرده و وابستگی به گروه را برای ایجاد حمایت تشویق می کنند.
جمع بندی
اگر شما نیز الکل مصرف می کنید و به آن وابستگی دارید احتمالا به این اختلال دچار هستید. بهتر است هرچه زودتر به پزشک مراجعه کرده و دنبال درمان خود باشید زیرا این اختلال می تواند خطرآفرین باشد و مشکلات جدی برای شما به وجود آورد.
بله
تقریبا
خیر