مقدمه
اختلال شخصیت مرزی الگوی فراگیر بی ثباتی در روابط بین فردی، خودانگاره و عواطف، به همراه تکانشگری، رفتارهای خودکشی، احساس های مزمن پوچی و اندیشه پردازی پارانویایی گذرا و مرتبط با تنیدگی است که در اویل بزرگسالی آغاز شده و در زمینه های گوناگون خود را نشان میدهد.
اختلال شخصیت مرزی (BPD) چیست؟
اختلال شخصیت مرزی (Borderline personality disorder) یک بیماری روانی جدی است. که با خلق و خو و احساسات، روابط و رفتار ناپایدار مشخص می شود. این اختلال یکی از چند اختلال شخصیت می باشد که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) شناخته شده است.
اختلالات شخصیتی شرایط روانی هستند که از دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالی آغاز می شوند. در طی سالیان طولانی ادامه می یابند و در صورت عدم درمان، می توانند باعث پریشانی زیادی شوند. خوشبختانه، درمان های مناسب برای BPD می تواند کمک قابل توجهی کند.
علائم اختلال شخصیت مرزی
BPD اکثر مواقع می تواند در توانایی فرد برای لذت بردن از زندگی یا دستیابی به موفقیت در روابط، کار یا مدرسه اختلال ایجاد کند. این اختلال با مشکلاتی خاص و قابل توجه در روابط بین فردی، تصویر از خود، احساسات، رفتارها و تفکر همراه می باشد، از جمله:
رفتارها: BPD با تمایل به انجام رفتارهای پرخطر و تکانشی مانند رفتن به خرید و ولخرجی زیاد، نوشیدن مقادیر زیاد الکل یا سومصرف مواد مخدر، رابطه جنسی بی بند و باری یا پرخطر یا پرخوری همراه است. همین طور، افراد مبتلا به BPD بیشتر در معرض انجام رفتارهای خود آزاری اعم از: بریدن یا سوزاندن و اقدام به خودکشی می باشند.
احساسات: بی ثباتی عاطفی از ویژگی های مهم و اساسی BPD می باشد. افراد در عرض چند دقیقه از حالت خوب به حالت فوق العاده پایین می رسند. تغییر در خلق و خوی فرد می تواند از چند دقیقه به چند روز ادامه داشته باشد و اکثرا شدید می باشد. عصبانیت، اضطراب و پوچی طاقت فرسا نیز شایع است.
روابط: افراد مبتلا به BPD تمایل دارند روابط شدیدی با نزدیکان خویش داشته باشند که با اختلافات، مشاجرات و اختلافات مکرر مشخص می شود. و با ترس شدید از ترک شدن توسط نزدیکان و تلاش برای جلوگیری از ترک واقعی یا خیالی همراه است. و معمولا باعث بی اعتمادی می شود.
تصویر از خود: افراد مبتلا به BPD در رابطه با ثبات احساس خود، احساس مشکل می کنند. آن ها از بسیاری از فراز و نشیب ها در رابطه با احساس خود، نسبت به خودشان با خبر هستند. گاهی احساس خوبی به خود دارند و گاهی احساس می کنند بد و شرور هستند.
تغییرات مربوط به استرس در تفکر: در شرایط استرس، افراد مبتلا به BPD ممکن است تغییراتی در تفکر را تجربه کنند، از جمله افکار پارانویا (به عنوان مثال، افکاری که دیگران ممکن است بخواهند به آن ها آسیب برسانند)، یا تفکیک (احساس فاصله، بی حسی، یا مثل اینکه آن ها واقعاً در بدنشان نیستند).
همه افراد مبتلا به BPD هر علامتی را تجربه نمی کنند. برخی از افراد ممکن است چند مورد داشته باشند، در حالی که دیگران بیشتر این علائم را تجربه می کنند.
تشخیص اختلال شخصیت مرزی
BPD با ارزیابی علائم فرد و بررسی سابقه پزشکی وی تشخیص داده می شود. یک پزشک همچنین ممکن است معاینه بدنی و آزمایشات آزمایشگاهی را انجام دهد. تا بیماری های پزشکی را که ممکن است در علائم موثر باشند رد کند.
برای تشخیص BPD ، بی ثباتی در روابط بین فردی، خود انگاره، حالت عاطفی و نیز آشکارا تکانشی بودن که با علائم زیر همراه است:
- تکانشی بودن
- احساس پوچی مزمن
- شدید بودن خشم یا دشواری فرد در تسلط بر خشم خود
- رفتار، ژست یا تهدید به خودکشی یا خودزنی های مکرر
- مختل شدن و اشکال در هویت (عدم ثبات واضح و دائم خود انگاره)
- انجام تلاش توام با سراسیمگی و اضطراب برای دوری کردن از ترک شدن واقعی یا تصوری
یک پزشک یا درمانگر همچنین شرایط بهداشت روانی را که می تواند علائم مشابه ایجاد کند رد می کند. این شامل اختلال دو قطبی، اختلال شخصیت هیستریونیک و اختلال شخصیت خودشیفته است.
علل اختلال شخصیت مرزی
مانند اکثر اختلالات روانشناختی، علت دقیق BPD مشخص نیست. با این حال، تحقیقاتی وجود دارد که نشان می دهد برخی از ترکیبات طبیعت (زیست شناسی یا ژنتیک) و پرورش (محیط) در حال ایجاد این اختلال هستند.
عوامل موثر که ممکن است خطر شما را افزایش دهند عبارتند از:
ساختار مغز: شواهدی از تفاوت در ساختار و عملکرد مغز در افراد مبتلا به BPD وجود دارد. به ویژه در قسمت هایی از مغز که بر کنترل تکانه ها و تنظیم عاطفی تأثیر می گذارد. با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا این تفاوت ها نتیجه وجود BPD است، یا آن ها بخشی از علت هستند.
سابقه خانوادگی: داشتن پدر و مادر یا خواهر یا برادر با BPD نیز ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
تجارب منفی: بسیاری از افرادی که مبتلا به BPD هستند، کودک آزاری، ضربه، یا بی توجهی را تجربه کرده اند یا در سنین پایین از مراقبان خود جدا شده اند. کسانی که آن ها را داشته اند BPD ایجاد نمی کنند.
به یاد داشته باشید که یک عامل خطر همان علت نیست. صرف داشتن فاکتورهای خطر به این معنی نیست که به BPD مبتلا خواهید شد. همانطور که افراد فاقد آن ها به هر حال ممکن است به آن مبتلا شوند.
درمان اختلال شخصیت مرزی
اگرچه در یک زمان متخصصان معتقد بودند که BPD بعید به نظر می رسد به درمان پاسخ دهد، تحقیقات نشان داده است که BPD با علائم کمتر بسیار قابل درمان است.
از آن جا که BPD با رفتار های پر خطر، خودزنی و خودکشی در ارتباط است. درمان نیز می تواند به مهار این رفتارها کمک کند. فردی را پیدا کنید که متخصص BPD باشد، زیرا شما به درمان هایی نیاز خواهید داشت که مخصوص BPD باشد. اگر شما مبتلا هستید و درمان درستی در پیش نگرفتید، ممکن است روند درمانی شما تاثیر کافی نداشته باشد.
ترتیب گزینه های درمانی براساس شدت علائم فرد شامل موارد زیر می باشد:
- روان درمانی: این روش درمانی استاندارد BPD است. نمونه هایی از روان درمانی که BPD را هدف خود قرار می دهند. عبارتند از: رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT) و درمان مبتنی بر ذهنیت (MBT). این درمان ها ممکن است شامل خانواده، دوستان یا مراقبان شما هم باشند.
- دارو: متخصص بهداشت روان شما همین طور ممکن است برای کمک به درمان علائم خاصی مثل افسردگی یا تغییرات خلقی، دارو هایی را توصیه کند.
- سایر روش های درمانی: بستری شدن در بیمارستان یا درمان های ویژه نیز ممکن است در مواقع بحرانی برای فرد لازم باشد.
علائم BPD می تواند زمینه های مختلفی از جمله کار، مدرسه، روابط، وضعیت حقوقی و سلامت جسمی را تحت تأثیر قرار دهد، به همین دلیل درمان بسیار حیاتی است.
علیرغم موانعی که BPD می تواند ایجاد کند. بسیاری از افراد مبتلا به BPD وقتی پایبند به برنامه درمانی خود هستند، زندگی طبیعی و مطلوبی دارند.
جمع بندی
اگر BPD دارید، چیزهایی وجود دارد که می توانید انجام دهید و به بهبود توانایی عملکرد و کنار آمدن شما کمک می کند. اقداماتی که می توانید انجام دهید و می تواند کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد شامل موارد زیر است:
- به دنبال درمان مناسب باشید: اگر فکر می کنید شما یا یکی از عزیزانتان ممکن است مبتلا به BPD باشید. ضروری است که از یک متخصص بهداشت روان مانند یک مشاور بهداشت روان، مددکار اجتماعی، روانشناس یا روانپزشک کمک بگیرید.
- یک تشخیص دقیق بدست آورید: لازم به یادآوری است که بسیاری از علائم BPD علائمی هستند که هر کس گه گاهی تجربه می کند. همچنین، برخی از علائم BPD با سایر شرایط روحی و جسمی همپوشانی دارد. فقط یک متخصص مجاز می تواند BPD را تشخیص دهد.
- با یک پزشک یا درمانگر در مورد یک برنامه درمانی کار کنید: خبر خوب این است که به محض تشخیص، امید وجود دارد. درمانگر یا پزشک فرد می تواند به طرح ریزی یک برنامه عملی کمک کند. که ممکن است شامل روان درمانی، داروها یا سایر درمان ها باشد.
- به برنامه درمانی خود پایبند باشید: تحقیقات نشان داده است که با داشتن یک درمان خوب و مداوم. علائم BPD می تواند به میزان قابل توجهی کاهش یابد.
- به آن زمان بدهید: علیرغم اینکه دلایل روشن نیست. علائم BPD در دوران میانسالی کاهش می یابد، در بسیاری از افراد شاهد بهبودهایی در حدود 40 سالگی هستند.
بله
تقریبا
خیر