مقدمه
کابوس رویای روشن و ترسناکی است که به تدریج اضطراب ناشی از آن زیاد می شود و شخص نهایتا هراسان از آن بیدار می شود. کابوس ها مانند سایررویاها تقریبا همیشه در طی خواب REM و اغلب پس از یک دوره طولانی REM در اواخر شب پدید می آیند کابوس ها ممکن است منجر به اختلال کابوس شوند.
اختلال کابوس چیست؟
کابوس یک خواب آزار دهنده است که همراه با احساسات منفی، مانند اضطراب یا ترس است که شما را بیدار می کند. کابوس در کودکان شایع است، اما ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد.
اگرچه کابوس های رایج معمول است، اما اختلال کابوس نسبتاً نادر است. اختلال کابوس زمانی است که کابوس ها اغلب اتفاق می افتند و باعث پریشانی، اختلال در خواب می شوند. باعث ایجاد مشکل در عملکرد روز می شوند یا ترس از خوابیدن را ایجاد می کنند.
شیوع
کابوس ها اغلب بین کودکان بین 3 تا 6 سال شروع شوند. شیوع کابوس ها در دوران کودکی و نوجوانی افزایش می یابد. شیوع از سن 10 تا 13 سالگی افزایش می یابد.
علائم اختلال کابوس
به احتمال زیاد در نیمه دوم شب خود کابوس می بینید. کابوس ها ممکن است به ندرت یا بیشتر، حتی چندین بار در شب رخ دهند. دوره ها به طور کلی کوتاه هستند، اما باعث بیدار شدن شما می شوند و بازگشت به خواب می تواند دشوار باشد.
کابوس ممکن است شامل این ویژگی ها باشد:
- رویاها زنده و واقعی به نظر می رسند و باعث ناراحتی شدیدی در فرد می شوند، که اغلب با تحقق آن ها نگران کننده تر می شوند
- محتوای رویای شما معمولاً مربوط به تهدیدهایی درباره زندگی می باشد، اما ممکن است مضامین آزار دهنده دیگری داشته باشد
- خواب شما را برهم می زنند
- شما در اثر خواب خود احساس ترس، اضطراب، عصبانیت، غم و انزجار دارید
- در رختخواب احساس تعریق یا ضربان قلب شدیدی دارید
- می توانید هنگام بیدار شدن به وضوح فکر کنید و می توانید جزئیات رویای خود را به یاد آورید
کابوس ها فقط در یک صورت اختلال در نظر گرفته می شوند:
- تکرار بیش از حد
- ناراحتی عمده یا مشکل در طول روز، مانند اضطراب یا ترس مداوم، یا اضطراب قبل از خواب در مورد داشتن یک کابوس دیگر
- مشکلی در تمرکز یا حافظه وجود دارد
- خواب آلودگی روزانه، خستگی یا کمبود انرژی
- مشکلات عملکرد در محل کار یا مدرسه یا در موقعیت های اجتماعی
- مشکلات رفتاری مربوط به زمان خواب یا ترس از تاریکی
- داشتن کودک مبتلا به اختلال کابوس می تواند باعث اختلال و پریشانی قابل توجه در خواب والدین یا مراقبان شود
علل اختلال کابوس
پزشکان از اختلال کابوس به عنوان پاراسومنیا یاد می کنند – نوعی اختلال خواب که شامل تجارب نامطلوبی است که هنگام خواب یا هنگام بیدار شدن رخ می دهد. علت دقیق کابوس ها هنوز مشخص نشده است.
بسیاری از عوامل باعث ایجاد کابوس می شود، از جمله:
- استرس یا اضطراب: گاهی اوقات استرس هایی که درزندگی روزمره شما هستند. مانند: مشکلی در خانه یا مدرسه باعث کابوس می شود. یک تغییر بزرگ مانند: مرگ یکی از عزیزان یا تغییر شغل، می تواند همان تأثیر را داشته باشد. تجربه اضطراب با خطر بیشتر دیدن کابوس رابطه ی مستقیم دارد.
- ضربه: کابوس بعد از تصادف، آسیب، سواستفاده جسمی یا جنسی، یا یک رویداد آسیب زا به وجود می آید. کابوس در افرادی که دچار اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) هستند شایع است.
- کم خوابی: تغییراتی در برنامه شما که باعث نامنظم بودن زمان خواب و بیدار شدن می شود و یا باعث قطع یا کاهش میزان خواب می شود احتمال کابوس دیدن را افزایش می دهد. بی خوابی نیز با افزایش خطر کابوس رابطه دارد.
- داروها: برخی از داروها از جمله داروهای ضد افسردگی خاص، داروهای فشار خون، مسدود كننده های بتا و داروهایی كه برای درمان بیماری پارکینسون یا كمك به قطع سیگار استفاده می شوند می توانند باعث كابوس های شبانه شوند.
- مصرف مواد: مصرف یا ترک الکل و مواد مخدر نیز می تواند باعث ایجاد کابوس شود.
- سایر اختلالات: افسردگی و سایر اختلالات بهداشت روان ممکن است با کابوس های شبانه مرتبط باشد. کابوس می تواند همراه با برخی شرایط پزشکی مانند بیماری های قلبی یا سرطان اتفاق بیفتد. داشتن سایر اختلالات خواب که با خواب کافی تداخل دارند می تواند با کابوس دیدن همراه باشد.
- کتاب ها و فیلم های ترسناک: برای برخی از افراد، خواندن کتاب های ترسناک یا تماشای فیلم های ترسناک، به ویژه قبل از خواب، می تواند با کابوس همراه باشد.
تشخیص اختلال کابوس
هیچ آزمایشی به طور معمول برای تشخیص اختلال کابوس انجام نمی شود. کابوس ها فقط در صورتی اختلال در نظر گرفته می شوند که خواب های مزاحم باعث پریشانی شما شده یا خوابی ناکافی برای شما داشته باشد. برای تشخیص اختلال کابوس، پزشک سابقه پزشکی و علائم شما را بررسی می کند. ارزیابی شما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
برای شناسایی شرایطی که در کابوس دیدن موثر هستند ممکن است، معاینه فیزیکی انجام شود. اگر کابوس های مکرر شما نشان دهنده اضطراب زمینه ای است، پزشک ممکن است شما را به یک متخصص بهداشت روان ارجاع دهد.
بحث علائم اختلال کابوس معمولاً براساس توصیف شما از تجربیات تشخیص داده می شود. پزشک ممکن است در مورد سابقه خانوادگی شما در مورد مشکلات خواب سوال کند. همچنین ممکن است پزشک در مورد رفتارهای خواب از شما یا اطرافیانتان سوال کند و در صورت نیاز در مورد سایر اختلالات خواب نیز صحبت کند.
مطالعه خواب شبانه (پلی سومنوگرافی) هم در صورتی که خواب شما به شدت آشفته باشد، پزشک ممکن است یک مطالعه خواب شبانه را برای تعیین اینکه کابوس ها به اختلال خواب دیگری مربوط هستند توصیه کند. حسگرهایی که روی بدن شما قرار می گیرند، امواج مغزی، میزان اکسیژن در خون، ضربان قلب و تنفس و همچنین حرکات چشم و پا را هنگام خواب ضبط و کنترل می کنند. ممکن است از شما فیلم گرفته شود تا رفتار خود را در دوره های خواب ثبت کنید.
درمان اختلال کابوس
درمان کابوس الزامی نیست. با این حال، اگر کابوس باعث پریشانی شما یا اختلال در خواب شما شود و عملکرد روزانه شما را مختل کند، ممکن است به درمان نیاز باشد.
علت اختلال کابوس به درمان شما کمک می کند. شیوه های درمانی ممکن است شامل مواردی باشد که در زیر آمده:
- درمان پزشکی: اگر کابوس ها با یک بیماری زمینه ای در ارتباط باشند، درمان این مشکل اساسی است.
- درمان استرس یا اضطراب: اگر به نظر رسد یک وضعیت بهداشت روانی مانند استرس یا اضطراب در ایجاد کابوس ها موثر است، پزشک ممکن است روش های کاهش استرس، مشاوره یا درمان با یک متخصص بهداشت روان را به شما پیشنهاد دهد.
- تمرین درمانی تصویر: تمرینات تصویری که اغلب با افرادی که در نتیجه PTSD کابوس می بینند استفاده می شود، تغییر پایان کابوس یادآوری شده در هنگام بیداری است تا دیگر تهدیدآمیز نباشد. سپس پایان جدید را در ذهن خود تکرار می کنید. این روش ممکن است باعث کاهش دفعات کابوس شود.
- دارو: در کمتر مواردی از دارو برای درمان کابوس استفاده می شود. با این حال، ممکن است دارو برای کابوس های شدید مرتبط با PTSD برای شما تجویز شود.
جمع بندی
می توانید با عوض کردن شیوه ی زندگی خود این اختلال را تاحد زیادی درمان کنید.
اگر کابوس ها زندگی شما یا اطرافیانتان را مختل کرده است، راهکارهای زیر را امتحان کنید:
قبل از خواب یک برنامه منظم و آرامش بخش برقرار کنید: یک برنامه منظم قبل از خواب داشته باشید. مانند خواندن کتاب، انجام معما یا حمام آب گرم.
مدیتیشن، تنفس عمیق نیز ممکن است کمک کند. همچنین اتاق خواب را به فضایی راحت و ساکت تبدیل کنید که در آن احساس آرامش داشته باشید.
در مورد رویا صحبت کنید: از کودک خود بخواهید کابوس را توصیف کند. چه چیزی شد؟ چه کسی در خواب بود؟ چه چیزی کابوس را ترسناک کرده بود؟ سپس به فرزند خود یادآوری کنید که کابوس های واقعی نیستند و نمی توانند به آن ها آسیب بزنند.
اطمینان خاطر بدهید: اگر کودک شما با کابوس ها دست و پنجه نرم می کند، صبور و آرام باشید. بعد از بیدار شدن کودک از یک کابوس، سریع به او واکنش نشان دهید و کودک خود را در آغوش بگیرید. این ممکن است از کابوس های آینده جلوگیری کند.
استرس را در جای خود قرار دهید: اگر استرس یا اضطراب دارید، درباره آن صحبت کنید. برخی از فعالیت های ساده کاهش استرس، مانند تنفس عمیق یا آرامش را تمرین کنید. در صورت نیاز، یک متخصص بهداشت روان می تواند کمک کند.
پایان را دوباره بنویسید: یک پایان خوب و خوش برای کابوس تصور کنید. کودک خود را ترغیب کنید که از کابوس نقاشی بکشد، با شخصیت های کابوس “صحبت” کند گاهی اوقات کمی خلاقیت می تواند کمک کند.
از چراغ خواب استفاده کنید: چراغ خوابی را در اتاق کودک خود قرار دهید. اگر کودک شما در طول شب از خواب بیدار شود، ممکن است نور آرامش بخش باشد.
بله
تقریبا
خیر