خودزنی و علل آن

مقدمه

خودزنی چیست؟

اصلاح خودزنی برای توصیف رفتارهایی به کار برده می شود که منجر به آسیب بدنی می شود. این رفتار از روی عمد و به طور مخفیانه رخ می دهد. در خود زنی فرد قصد پایان دادن به زندگی خود را ندارد، بلکه هدف از این رفتار کاهش میزان استرس می باشد. جرح خویشتن به اشکال گوناگون صورت می گیرد ولی وجه اشتراک همه آن ها این است که به صورت مخفیانه رخ می دهد و اندام هدف از قسمت هایی از بدن انتخاب می شود که قابلیت پوشانده شدن از دید دیگران را دارند.

انواع خودزنی

 خودزنی به صورت بریدن اندام ها با یک وسیله تیز، سوزاندن و داغ کردن، کوبیدن بدن به یک جسم سخت و کشیدن مو ها رخ می دهد.

خود زنی در طیف های مختلف صورت می گیرد.

خفیف: این طیف در برخی فرهنگ ها پذیرفته شده است مثل سوراخ کرن گوش، تتو و جراحی های زیبایی.

 متوسط: نشانه ها و زخم هایی که معرف یک قوم و قبیله می باشد. پرسینگ ها نیز در این دسته قرار می گیرند.

زیاد: این طیف که معمولا نشان دهنده وجود یک اختلال روانشناختی می باشد از سوی اکثریت جامعه رد می شود. زخم های عمیق در این گروه جای می گیرند.

شدید: نشان دهنده وجود روان پریشی می باشد. نیاز به جرح خویشتن در افرادی که در این طیف قرار می گیرند می تواند منجر به قطع عضو هم بشود.

خودزنی در چه افرادی بیشتر دیده می شود

نوجوانان و جوانان بیش سایری اقدام به جرح خویشتن می کنند. این رفتار در دختران بیش از پسران دیده می شود.

اختلالات روانشناختی و خودزنی

در افراد دارای اختلال شخصیت، افسردگی، اختلال دو قطبی، سوءمصرف مواد و افراد مبتلا به استرس پس از تروما خودزنی دیده می شود.

در افراد دارای اختلالات شخصیت مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی بیش از سایرین اقدام به خود زنی می کنند. اختلال شخصیت مرزی در افرادی دیده می شود که بیش از سایرین از خودانگاره منفی برخوردارند. این افراد به علت ترس از رهاشدگی در هنگام جدایی میزان زیادی از خشم را تجربه می کنند، که این خشم را به سمت خود معطوف کرده و به خود آسیب می زنند.

در افراد مبتلا به افسردگی احساس ناامیدی شدید منجر به جرح خویشتن می شود.

افراد مبتلا به اختلال دوقطبی دوره هایی از افسردگی و سرخوشی را به تناوب تجربه می کنند. این افراد دارای رفتارهای تکانشی می باشند، که این رفتار ها ممکن است به خودزنی منجر شود.

در افراد دارای سوءمصرف مواد پس از استفاده از مواد توهم زا مثل LSD، حشیش و ماری جوآنا اقدام به خود زنی دیده می شود.

استرس پس از تروما یک واکنش شدید به تجربه های آسیب زا مثل تجاوز، تجربه مرگ یا خطر مرگ رخ می دهد. این افراد ممکن است در کابوس های شبانه حادثه را دوباره تجربه کنند. این افراد برای رهای از اضطراب و رسیدن به آرامش ممکن است اقدام به خودزنی کنند.

 سایر افرادی که ممکن است اقدام به خودزنی کنند دگرباش ها( همجنسگراها، دو جنس گراها، تراجنسیتی ها) می باشند. افراد ساکن در اردوگاه ها، زندان ها و مدارس شبانه روزی نیز جرح خویشتن دیده می شود.

علل خودزنی

 افرادی که پس از تجربه استرس و اضطراب شدید احساس ناامیدی و ناتوانی می کنند و نمی توانند از راه کارهای مقابله ایی مناسب استفاده کنند، برای دستیابی به آرامش و رهایی از شرایط که در آن قرار دارند اقدام به خودزنی می کنند. این افراد پس از خودزنی احساس می کنند کنترل شرایط را در دست دارند و در نتیجه احساس آرامش می کنند.

تشخیص خودزنی

اندام های مورد هدف در خود زنی از قسمت هایی انتخاب می شوند که با لباس پوشیده می شود. رفتارهای خودزنی معمولا در خفا صورت می گیرد و افراد در مورد آن صحبت نمی کنند. به دلایل فوق تشخیص خودزنی دشوار می باشد.

در افرادی که اقدام به خود زنی می کنند رفتارهایی دیده می شود که شک برانگیز می باشد. این افراد معمولا در تابستان نیز از لباس هایی استفاده می کنند که همه بدن را بپوشاند. این افراد از رفتن به استخر و انجام ورزش هایی که بدن آن ها را در معرض دید قرار می دهد خودداری می کنند.

درمان خودزنی

درمان خودزنی معمولا در دراز مدت صورت می گیرد. روش های درمان می تواند شامل صحبت کردن با یک فرد مورد اعتماد و روان درمانگر باشد. آموزش مهارت های مقابله با استرس به این افراد در مواجهه با شرایط استرس زا مفید است. افزایش مهارت های اجتماعی، انجام فعالیت های هنری و ورزشی می تواند رفتار خودزنی را کاهش داده و منجر به درمان شود.

اگر در خود احساس نیاز به خودزنی می کنید می توانید از راه کارهای ساده مثل پرت کردن حواس، ضربه زدن به بالش و کیسه بوکس و همچنین پیاده روی اقدام برای تخلیه هیجانی استفاده کنید و میل به خودزنی را کاهش دهید.

جمع بندی

درمورد رفتارهای خودزنی تصورات خلاف واقع وجود دارد. از جمله اینکه افرادی که اقدام به آسیب زدن به خود می کنند در پی جلب توجه می باشند. در رد این ادعا باید گفت این افراد نه تنها در خلوت اقدام به جرح خویشتن می کنند، بلکه زخم های خود را از دید سایرین مخفی می کنند. در نتیجه باعث تحریک و ابراز احساسات در دیگران نمی شوند.

نکته دیگر که باید به آن توجه کرد این است که درخودزنی بر خلاف خودکشی فرد قصد پایان دادن به زندگی خود را ندارد. هدف از خودزنی رسیدن به آرامش می باشد.

نکته قابل توجه دیگر این است که خودزنی یک رفتار اعتیاد آور است. دست یابی به آرامش و احساس داشتن کنترل بر شرایط باعث می شود فرد در شرایط مشابه دیگر نیز اقدام به آسیب زدن به خویش کنند.