روانشناسی تربیتی: معرفی، تاریخچه و بازار کار

مقدمه

تاریخچه روانشناسی تربیتی

روانشناسی تربیتی یک حوزه نسبتاً جوان محسوب می شود و که اخیرا رشد قابل توجه ای داشته است. روانشناسی به عنوان یک علم جداگانه تا اواخر دهه 1800 ظهور نکرد، به همین دلیل علاقه پیشین نسبت به روانشناسی تربیتی، بیشتر توسط فیلسوفان تربیتی شکل گرفته است.

یوهان هربارت را پدر روانشناسی تربیتی می دانند.

هربرت بر این عقیده بود که علاقه دانش آموز به یک موضوع و مسئله تأثیر بسیار زیادی در نتیجه یادگیری دارد. معتقد بود که معلمان هنگام تصمیم گیری برای مناسب ترین نوع آموزش باید این علاقه را همراه با دانش قبلی در نظر بگیرند.

با گذشت زمان، ویلیام جیمز، روانشناس و فیلسوف کار های قابل ملاحظه ای در این زمینه انجام داد. متن اصلی وی در سال 1899 با عنوان “صحبت با معلمان در مورد روانشناسی” نخستین کتاب درسی روانشناسی تربیتی محسوب می شود.

تقریباً در همان دوره، روانشناسی فرانسوی به نام آلفرد بینه، در حال انجام آزمایش های معروف ضریب هوشی خود بوده. این آزمایشات در وهله اول برای کمک به کشور فرانسه برای شناسایی کودکانی که تأخیر در رشد داشته اند و نیازمند برنامه آموزش ویژه بوده اند در نظر گرفته شد و طراحی شد.

همین طور در ایالات متحده، جان دیویی نقش قابل توجهی در آموزش و پرورش داشته است. ایده های وی پیش رونده بود. او معتقد بود که مدارس باید بیشتر بر دانش آموزان متمرکز شوند تا دروس. وی طرفدار یادگیری فعال بوده و بر این عقیده بود که تجربه عملی بخشی مهمی از فرایند یادگیری می باشد.

اخیراً، روانشناس آموزشی به نام بنجامین بلوم، دسته بندی مهم و ویژه ای برای طبقه بندی و توصیف اهداف مختلف آموزشی ایجاد کرد. سه حوزه سطح بالا که این روانشناس توصیف کرده است، اهداف یادگیری شناختی، احساسی و روان حرکتی بودند.

روانشناسی تربیتی چیست؟

این شاخه شامل مطالعه نحوه یادگیری افراد است. اعم از مباحثی مانند نتایج درسی دانش آموز، روند آموزشی، تفاوت های هر فرد برای یادگیری، فراگیران با استعداد و یا دارای اختلالات یادگیری. روانشناسانی که در این حیطه به فعالیت می پردازند، به نحوه یادگیری و حفظ اطلاعات جدید توسط فرد علاقه ای مضاعف دارند.

این شاخه از روانشناسی فقط شامل فرآیند یادگیری اوایل کودکی و نوجوانی نیست. بلکه فرایندهای اجتماعی، عاطفی و شناختی برا نیز در بر می گیرد که در طول زندگی فرد در یادگیری دخیل هستند.

رشته روانشناسی تربیتی برخی از رشته های دیگر را نیز در بر می گیرد. اعم از روانشناسی رشد، روانشناسی رفتاری و روانشناسی شناختی.

بازار کار روانشناسی تربیتی

روانشناسان تربیتی در زمینه های زیر به فعالیت می پردازند:

• فناوری آموزشی: بررسی این مسئله که چطور انواع مختلفی از فن آوری می تواند به دانش آموز كمك كند
• طراحی آموزشی: طراحی مسائلی برای یادگیری
• آموزش ویژه: کمک کردن به دانش آموزی که به آموزش تخصصی نیاز دارد
• تدوین برنامه درسی: طراحی برنامه های مختلف درسی باعث می شود یادگیری افراد به حداکثر برسد
• یادگیری سازمانی: مطالعه نحوه یادگیری فرد در محیط های سازمانی
• استعدادهای درخشان: کمک به دانش آموزانی که به عنوان فراگیران شایسته شناخته می شوند
• مشاوره: مشاوره دادن کمک به افراد در زمینه های تربیتی و آموزشی
• آموزش و تدریس در دانشگاه ها

جمع بندی

روانشناسی تربیتی ممکن است یک رشته نسبتاً جوان محسوب شود. اما با علاقه ای که مردم به درک چگونگی یادگیری افراد دارند، این رشته روند مثبتی را طی خواهد کرد. اگر علاقمند به تعامل با دانش آموزان، کودکان و نوجوانان هستید این رشته می تواند انتخاب بسیار مناسبی برای شما باشد.